Wie is er niet groot mee geworden? Ik in ieder geval wel en nog altijd ben ik een groot liefhebber van pindakaas in alle soorten en maten. Tijd om eens wat verschillende versies te proeven en te kijken welke variant nu écht het lekkerst is: de grote pindakaastest!

Voor de smaaktest (uitgevoerd door een panel van gerenommeerde pindakaasexperts) had ik een vijftal soorten verzameld. Het betreft hier 3 merken die in Nederland verkrijgbaar zijn en 2 merken die ik uit de Verenigde Staten heb meegenomen. Deze Amerikaanse varianten kocht ik bij World Foods in Portland – een uiterst verantwoorde kleinschalige supermarkt.

Wat is pindakaas eigenlijk?

Pindakaas is z’n meest pure vorm bestaat uit fijngemalen pinda’s en een snufje (zee)zout. Bij het malen komt de natuurlijke olie in de pinda’s vrij. Deze arachideolie is een gezonde olie van onverzadigde vetzuren. Nadeel daarvan is wel dat de olie al snel boven komt drijven. Dit kun je simpelweg oplossen door de pindakaas goed door te roeren (en daarbij dan niet jezelf onder te kliederen).
Sommige producenten voegen wat verzadigde vetten toe aan de pindakaas (bv. (geharde) palmolie). Da’s niet zo gezond, maar daardoor blijft het laagje olie achterwege en is de pindakaas mooi smeuïg. Vaak wordt ook in meer of mindere mate (een vorm van) suiker toegevoegd.
Ik hoop dat ik het zo goed heb uitgelegd, maar ik ben geen deskundige. Laat het me weten als hier iets staat dat onjuist is!

Deze pindakazen werden door het panel beoordeeld en dit zijn de belangrijkste bevindingen:

Zeemansboter: Bio-pindakaas met stukken chilipeper

Een natuurlijke pindakaas, met een laagje olie. De naam is echter wel ietwat misleidend: er zitten geen stukken chilipeper in. De pindakaas heeft echter wel degelijk een scherpe smaak, maar dit komt door een heel klein beetje (0,1%) bio cayennepeper. Zeemansboter is échte pindakaas: 99,7% pinda’s en 0,2% zeezout.
Oordeel: Een volstrekt natuurlijke pindakaas, maar het nadeel daarvan is wel dat de pindakaas niet smeuïg is en enorm aan je verhemelte plakt. Een deel van het panel vond de peper te overheersend. Niet zoet en dat is combinatie met de peper een pluspunt.
Eindcijfer: 7

Wild Friends: Honey peanut butter with crunchy pretzel bits

Een Amerikaanse pot. Helaas staan er geen percentages op de verpakking, maar in de Verenigde Staten mogen alleen pindakazen met minimaal 90% pinda’s zichzelf het predikaat ‘peanut butter’ geven. Naast de pinda’s, bevat deze variant van Wild Friends ook pretzels, klaverhoning en zeezout. De pretzels bevatten biologische bloem, biologische zonnebloemolie, biologische rijstsiroop, zout, gist en soda. Er drijft een laagje olie op en er zitten duidelijk waarneembare stukjes pretzel in.
Oordeel: Hier lopen de meningen uiteen. De honing zorgt voor een heel licht zoet accent. Wild Friends is enorm plakkerig, maar de toegevoegde smaken zijn perfect.
Eindcijfer: 7½

Skippy: Creamy

Dit is een Amerikaans merk, maar het is bij veel grote Nederlandse supermarkten te verkrijgen. Ik kocht deze pot in Nederland. Skippy bevat 90% geroosterde pinda’s (met dank aan de Amerikaanse norm), suiker, gehydrogeneerde palmolie en zout.
Oordeel: Skippy is zeker creamy, met dank aan de palmolie. Het percentage suiker staat niet op de verpakking vermeld, maar het moet skyhigh zijn want deze pindakaas is mierzoet. Hier vallen je kiezen van uit. De zoetheid staat al snel tegen.
Eindcijfer: 6½

Justin’s: Classic peanut butter

Dit is de tweede pot die ik uit de VS meenam. Het bevat slechts 2 ingrediënten: geroosterde pinda’s en palmolie. Ondanks de palmolie (percentage onbekend) drijft er duidelijk een laagje olie op de pindakaas. Merkwaardig… *
Oordeel: Er had tóch beter een 3e ingrediënt in kunnen zitten, want zonder zout smaakt deze ‘klassieker’ wel erg flauw. Plakt hardnekkig aan het verhemelte en komt qua smaak het dichtst in de buurt van ‘echte’ pindakaas.
Eindcijfer: 7
* Volgens de website van Justin’s wordt niet-gehydrogeneerde palmolie gebruikt en alleen in beperkte mate, zodat het laagje olie niet te dik wordt.

Calvé: Pindakaas met stukjes pinda

De oude, vertrouwde Calvé is opgebouwd uit pinda’s (81%), plantaardige olie (raapzaad, soja, volledig geharde palm), dextrose en zout. Dextrose is suiker en (zoals hierboven ook al vermeld) van palmolie wordt verondersteld dat dit niet erg gezond is voor een mens.
Oordeel: Gezond of niet, dit is de lekkerste! Misschien heeft het ermee te maken dat dit de smaak is waar velen van ons in Nederland mee opgegroeid zijn, maar dit is lekkere pindakaas! Veel minder zoet dan Skippy, wel zoeter dan de overige varianten, maar in mindere mate dan je zou verwachten.
Eindcijfer: 8

Conclusie

Onze eigen, vertrouwde Calvé is zo beroerd nog niet! Hoewel ik altijd denk dat het een vrij zoete pindakaas is, valt dat dus eigenlijk reuze mee. Het pindapercentage (81%) is lager dan de Amerikaanse merken, maar duidelijk hoger dan in veel huismerk-pindakazen (vaak rond de 70%). En even voor de duidelijkheid: deze post wordt niet gesponsord door Unilever…
Persoonlijk denk ik dat voor mij (onbewust) de bekende Calvé-smaak het uitgangspunt is waar alle andere smaken aan getoetst worden. Ik dacht altijd dat ik de voorkeur gaf aan klassieke pindakazen met alleen pinda’s en zout, maar uit de test blijkt dat ik tóch (de iets zoetere en zeker smeuïgere) Calvé lekkerder vindt.

En ten slotte

Pindakaas is er natuurlijk niet alleen om op je brood te smeren. Je kunt er ook heerlijk mee bakken en koken. Onlangs verschenen twee kookboeken die helemaal aan m’n favoriete smeerseltje gewijd zijn en waar ik zeker nog uit ga koken / bakken.